Je moestuin wel of niet spitten? Waarom wij liever woelen dan spitten.

Heel wat moestuiniers zweren bij spitten. Elk voorjaar spitten zij hun grond om. Vooral mensen die al jaren een moestuin hebben, vinden spitten heel belangrijk. Toch kan je best zo snel mogelijk stoppen met deze zeer bejubelde methode om je grond te bewerken. Zowel voor je eigen gezondheid (en die van je rug) als voor je moestuin. Niet voor niets is ‘niet spitten’ één van de lessen die we trekken uit de permacultuur.

Het voordeel van spitten

Er is één groot voordeel aan spitten: je spaart er een fitnessabonnement mee uit! Je krijgt er spieren van én verbrandt best wel wat calorieën. Misschien is het daarom dat veel mannen nog steeds graag met ontblote bast hun moestuin spitten? Hetzelfde gedrag zie je namelijk ook in de fitness, vooral in de rayon van de gewichten.

Waarom wij onze moestuinen niet omspitten

Weegt dat ene voordeel op tegen de nadelen van spitten? In het boek ‘Tuin smakelijk!’ van Vera Greutink staan tien redenen waarom je niet hoort te spitten. We vatten ze voor je samen en voegen er hier en daar nog wat eigen info aan toe:

1. Je denkt misschien dat je onkruid onderspit en daarom bestrijdt, maar in werkelijkheid hak je met je spade de wortels van het onkruid in stukken, waardoor het onkruid net vermeerdert.
2. Wist je dat er in de bodem onkruidzaad ligt dat door een gebrek aan zonlicht de kans niet krijgt om te gaan kiemen? Door te spitten, stel je dat onkruidzaad bloot aan licht, waardoor het begint te kiemen. Dank je wel!
3. Ai, denk aan je rug! Niet alleen is spitten belastend voor je rug, maar bovendien doe je het grootste deel van het spitwerk in de lente. Net na de winterslaap van je moestuinspieren. Het is niet voor niets dat rugpijn vaak aan het begin van het moestuinseizoen voorkomt.
4. Telkens wanneer je spit, verstoor je het bodemleven. De wormpjes, insecten en micro-organismen die in de bodem leven, moeten steeds opnieuw beginnen met hun huisje op te bouwen. Fijn voor hen!
5. Spitten draagt bij tot het broeikaseffect, omdat het ervoor zorgt dat er CO₂ vrijkomt. In de grond is koolstof aanwezig, en wanneer de je grond omspit, reageert deze koolstof met de zuurstof uit de lucht.
6. Bewerkte grond heeft meer water nodig dan onbewerkte grond. Als je je grond gerust laat en er organische mulch op legt, dan neemt de grond het water veel beter op én houdt ze het vocht ook beter vast.
7. Spitten verstoort de normale gang van zaken die we in de natuur zien. In de natuur is alles zo geregeld dat het groei en voortplanting ten goede komt. Als er in de natuur organisch materiaal op de bodem valt (blaadjes, takken, …), dan wordt dit materiaal geleidelijk afgebroken en door bodemorganismes omgezet. Grove stukken organisch materiaal bevatten veel koolstof, verteerd materiaal is dan weer een bron van stikstof. Als je het koolstof bevattende grove materiaal gaat onderspitten, kan dat ervoor zorgen dat er een tijdelijk stikstoftekort is. Dat is slecht voor de bodemorganismes, die stikstof nodig hebben, en voor de groei van je planten.
8. Wormen en andere micro-organismen zorgen voor een goede, nuttige bodemstructuur. Spitten verstoort die bodemstructuur.
9. Wie niet spit, wint twee keer tijd. Één keer door niet te spitten, en één keer omdat omgespitte grond meer werk vraagt: onkruid wieden, water geven, … Tijd die jij kan gebruiken om tóch te gaan fitnessen bijvoorbeeld, als je dat zou willen!
10. Eens de lente komt, is er plots veel werk aan de winkel voor de moestuinier: voorzaaien, grond klaarmaken, de eerste plantjes planten, … Spitters moeten dan ook vol aan de bak om de grond te spitten, terwijl niet-spitters gewoon wat mulch aan de kant moeten schuiven en klaar is Kees! En wist je dat plantjes op een pas gespitte grond moeilijker groeien? Het bodemleven is zich daar nog aan het herstellen. In volle zomer zal je het verschil niet merken, maar in de eerste weken nadat je je grond gespit hebt, ondervinden je plantjes er wel degelijk nadeel van. Dit kan je natuurlijk oplossen door vroeger te spitten, maar natte en/of bevroren grond spitten is echt slecht voor de bodemstructuur. Conclusie: woelers starten het voorjaar met een voorsprong!

Vera Greutink noemt in haar boek ook wel nog enkele voorwaarden om een losse grond te bekomen zonder te spitten:

• Bedek je bodem het hele jaar door met mulch
• Loop je bedden niet plat

Twee tips die wij zelf ook regelmatig geven om verschillende redenen, bijvoorbeeld om je moestuin te beschermen tegen droogte.

Wat wij wel doen: woelen met een woelvork

Wat wij wel doen vooraleer we na de winter onze plantjes in volle grond zetten, is de grond luchtig maken door ze om te woelen met een woelvork.

Wat is een woelvork?