De moestuin van Marijke verschilt als dag en nacht van die van haar zus. Marijke zaait en plant haar groenten waar ze plaats heeft. Alles kriskras door elkaar. Haar filosofie? Door verschillende plantjes van dezelfde groente niet noodzakelijk bij elkaar te plaatsen, hoopt ze ziektes tegen te gaan, en vraatzucht. En haar techniek werkt ook tegen bodemuitputting, want ze zet niet steeds dezelfde groente op dezelfde plaats. Tenzij misschien toevallig, maar statistisch gezien zal het met dat toeval nog wel meevallen in een moestuin van zo’n 65 m² groot.
Met haar geoefend oog ziet Marijke al bij de kleinste plantjes of het om onkruid gaat, of om voedzame groentjes. Wat onkruid betreft zijn we trouwens allebei heel mild: wist je dat je verschillende soorten onkruid ook gewoon kan opeten? Of er soep van kan maken? Daarover vertellen we je later meer!
Permacultuur met eigen accenten
Marijkes moestuin ontstond in 2017. We woonden toen nog samen en we waren druk bezig met onze oude hoeve te verbouwen. Maar we konden niet wachten om ook de grond te beginnen verbouwen. Dus begonnen we kleinschalig. In de loop der jaren is de moestuin al veel geëvolueerd: in het begin plantten we tweejarige wortelen in een wortelbak, maar dat bleek niet zo goed te werken in zware kleigrond. In 2020 maakten we verhoogde bedden volgens de principes van de permacultuur:
- De heuvels bouwden we op met grote boomstronken,
- Daarbovenop kwamen kleinere takken,
- En die bedekten we met aarde,
- Afwerken deden we met een dikke laag mulch (gras in dit geval).
Het voordeel van tuinieren op bedden is dat je je bruikbare oppervlakte aanzienlijk vergroot: met 10 tot 15%. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor permacultuur, maar ook voor een klassieke moestuin. Heb je zware grond? Dan is het sowieso een goed idee om met heuvelbedden te werken. Het water wordt dan namelijk beter afgevoerd.
Waarom je de bedden met hout opbouwt? Omdat het heuvelbed dan eigenlijk zichzelf vruchtbaar houdt, jarenlang. De verschillende lagen van het bed ontbinden in een verschillend tempo, waardoor de aarde vruchtbaar blijft.
Maar voor Marijke bleek dit systeem niet naar behoren te werken. Je kan namelijk niet zomaar overal alles plaatsen. Toen ze eens stokken in de grond wilde steken om haar klimbonen aan op te hangen, zaten de ondergrondse takken in de weg. Dus besliste Marijke om voortaan de heuvels enkel nog op te hogen met aarde, gemengd met compost. Elk seizoen voegt ze wat van dat mengsel toe, zoals ze ook op vlakke moestuinbedden zou doen.
De moestuin van Marijke telt 8 verhoogde bedden van elk 8 meter lang en ongeveer een meter breed. Omdat ze kleine kinderen heeft, legde Marijke in 2025 tussen de bedden door looppaadjes aan. Daarvoor gebruikte ze bakstenen die ze toch nog had liggen, en legde ze die in een visgraatstructuur. En dan hopen dat de kindjes graag de gebaande paden volgen!
Een nieuwe maand, een nieuwe zaaironde
Een teeltplan is niet aan Marijke besteed. Als je met een plan werkt, dan is er altijd wel iets dat niet in dat plan past. Je hebt bijvoorbeeld plantjes voorgezaaid maar die zijn niet uitgekomen. Marijke gebruikt zaad soms tot lang na de vervaldatum, dus dan kan het wel eens gebeuren dat dat zaad niet kiemkrachtig genoeg meer is. Of je hebt net een overschot aan plantjes, zonde om die weg te gooien! Dus zaait en plant ze liever volgens haar eigen, warrige structuur.
Toch maakt Marijke gebruik van een handige zaaikalender. Per vrucht maakt ze visueel wanneer er (voor)gezaaid, geplant, geoogst, … mag worden. Dat doet ze door in haar zaaikalender vakjes in te kleuren. En wanneer ze dan eens tijd heeft om te zaaien, dan neemt ze de lijst erbij en bedenkt ze ter plekke wat ze kan zaaien of uitplanten. Elke maand start ze een nieuwe zaaironde – dankzij die spreiding in de tijd ziet ze ook waar er wel of niet iets gekiemd is en kan ze de nieuwe plantjes een thuis geven op de open plekken in haar moestuin.
Een moestuin in volle ontwikkeling
De moestuin van Marijke is altijd in ontwikkeling. Het aanpassen van de permacultuurbedden en de eliminatie van de wortelbakken zijn maar enkele voorbeelden.
Marijke probeerde ook al aardappelen te planten in aardappeltorens, ook geïnspireerd door permacultuur. Zo’n toren begint laag, maar telkens wanneer de aardappels hun hoofd boven steken, ga je hem gaan ophogen. Veel vaker dus dan gewoon in de moestuin. Op die manier zou je vele kilo’s aardappelen kunnen oogsten per vierkante meter. Maar dat werkte niet voor Marijke. In de praktijk hoogde ze de aardappelen veel te weinig op, waardoor de oogst niet groter was dan toen ze de aardappelen nog gewoon op de bedden plantte. Dus nu doet ze het weer op de oude manier.
In 2023 bouwde ze haar eigen serre uit recuperatiemateriaal. Wil je Marijke horen vertellen hoe de serre tot stand kwam? Luister dan zeker naar aflevering 1 van onze podcast! Sinds ze een serre heeft, hoeft ze niet meer elk gunstig raam in haar huis aan te spreken voor haar zaailingen. De plantjes kunnen rustig groeien in haar serre.
Benieuwd hoe de moestuin van Marijke verder evolueert? Volg dan deze blog of luister naar onze podcast voor de laatste nieuwtjes!
Geef een reactie